क्रांतीबा फुले : ब्राह्मणी व्यवस्थेवर आसूड ओढणारा मानवतेचा तत्वेत्ता

डॉ.भूषण अमोल दरकासे ऐतिहासिक पटलावर प्रतेय्क काळासाठी विशिष्ठ विचारांचा एक साचा आणि वर्चस्व असते. या विचारांच्या पाठीमागे त्या काळातील राजकीय ,धार्मिक आणि आर्थिक विशेषाधिकार प्राप्त असलेल्या वर्चस्वी जात/वर्गसमूहाचा स्वार्थ असतो. म्हणजे काय तर ज्ञान निर्मितीच्या परिघाच्या शक्यतेवर मर्यादा असते, या मर्यादा त्या कालावधीसाठी ज्ञानाचे कायदेशीर स्वरूप तयार करतात आणि सामान्य […]

मी अनुभवलेले समता सैनिक दल अधिवेशन..

मयूरी अशोक आढाव(कारंडे) मार्गदाता आयुष्यात असेल तर प्रश्न पडायचा अवकाश ! लगेच प्रश्न घेवून आपण त्यांच्यासमोर हजर होतो. असे गुरुवर्य आयुष्याला लाभणे हा एक आयुष्याचा सुवर्णकाळ असतो. माझ्या आयुष्यातील हा सुवर्णकाळ आहे. प्रश्न पडला की मी माझ्या गुरूंसमोर हजर. असाच एक प्रश्न घेवून मी जाधव सरांकडे गेले होते. प्रश्न होता […]

३ एप्रिल १९२७, ‘बहिष्कृत भारत’ : बाबासाहेबांचे पत्रकारितेमधील दुसरे पाऊल

हनुमंत पाईक बहिष्कृत भारत : पुनश्च हरी:ॐ ! डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांच्या सामाजिक, राजकीय, धार्मिक, सांस्कृतिक लढ्यामधे वृत्तपत्रांचे अनन्य साधारण महत्व आहे. अस्पृश्य वर्गाच्या सामाजिक-राजकीय समस्यांना वाचा फूटावी, अस्पृश्य समाजात सामाजिक, संस्कृतिक, धार्मिक, राजकीय, शैक्षणिक, आर्थिक दृष्ट्या जागृती निर्माण व्हावी या उद्देशाने डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांनी त्यांच्या हयातीत अनेक वृत्तपत्रे […]

एका आदिवासीच्या नजरेतून RRR…

सुनिता बुरसे RRR सिनेमा पहिल्याच दिवशी बघायचा ठरलं, उशिरा बघेपर्यंत अनेक परिक्षण वाचायला मिळतात, आपली मतं त्यात मिसळावी असं होऊ नये म्हणून पहिल्याच दिवशी बघितला. सिनेमाच प्रमोशन चालू झालं तेव्हा त्यात आदिवासी क्रांतिकारकांवर आधारित असल्याने सिनेमा वेगळ्या विषयाला हात घालणार, आदिवासी समाजाचा संघर्ष जो आतापर्यंत फारसा रूपेरी पडद्यावर आला नाही […]

सिनेमाचा ब्राह्मणी गेझ (gaze) आणि प्रतिनिधित्व

दिक्षा सरोदे ‘बधाई दो’ सिनेमा बघितला आणि आयुष्याची २ तास ३० मि. वाया घातली. सिनेमामध्ये स्ट्रेट कलाकारांनी समलिंगी पात्र साकारली आहेत. एक चित्रपट टिम ज्यात LGBTQIA+ चे एकही प्रतिनिधित्व नाही अशी टिम जेव्हा समलैंगिगतेवर चित्रपट बनवते तेव्हा सिनेमात समलैंगितेप्रती केलेली रुढीबद्धता दिसून येते. चित्रपटात राजकुमार राव ने समलैंगिक आणि गर्विष्ठ […]

कोणाच्या फायद्याचा हो हा बजेट?

बोधी रामटेके सध्याच्या सरकारचा तिसरा अर्थसंकल्प विधानसभेत सादर झाला त्यानुसार गडचिरोली जिल्ह्यासाठी नवीन विमानतळ उभारणीचा व सोबतच जिल्ह्याला समृद्धी महामार्गाशी जोडण्याची घोषणा करण्यात आली आहे. नक्कीच आनंदाची बाब आहे. ज्यांनी रेल्वे कशी असते हे ही बघितलं नाही त्या आमच्या लोकांना किमान दुरून का होईना आकाशात विमान उडताना तरी बघायला मिळेल. […]

आम्ही माणसं माणसं, जणू सोनिया सारखी…..

प्रतिक्षा भवरे कित्तेक काळापासून इथल्या बहुजन कलाकाराला ब्राह्मणी जातीवादाने वर येऊच दीले नाही. तिथे थेट नागराज अण्णा बच्चनसारख्या प्रस्थापित कलाकाराला स्वताच्या मूव्ही मधे एक पात्र देतो अन त्याला बाबासाहेबांच्या मोठ्या फ्रेम समोर उभं ठेऊन फुले, शाहू, आंबेडकर दाखवत, आजपर्यंत पहिल्यांदाच दाखवलेली मोठ्यापडद्यावरची भीम जयंती हे डोळ्यात भरेल अशी मांडली जाते. […]

बावीस प्रतिज्ञा कालबाह्य नसून त्या आजही प्रासंगिक!

March 2, 2022 जय . 0

जय अर्थतज्ञ डॉ.बाबासाहेब आंबेडकर यांच्या नेतृत्वाखाली झालेल्या काळाराम मंदिर प्रवेश चळवळीला आज ९२ वर्षे पूर्ण झाली आहेत. बाबासाहेबांच्या ह्या मंदिर प्रवेश चळवळी अगोदर ही, अस्पृश्यांचे मंदिर प्रवेशासाठी आंदोलने,संघर्ष झाला आहे,ज्याला फारसे यश आले नाही. १८७४ मध्ये मद्रास राज्यात अस्पृश्यांनी मीनाक्षी मंदिरात प्रवेश करण्याचा अयशस्वी प्रयत्न केला. १९२४ मध्ये पेरियार यांनी […]

इतिहासाची दिवाळखोरी – काल्पनिक चाणक्य

अतुल मुरलीधर भोसेकर शालेय किंवा विद्यापीठीय स्तरावर अनेक वेळा आपण वाचले असेल की धनानंद राजाने केलेल्या अपमानाचा बदला म्हणून चाणक्य नावाच्या ब्राह्मणाने चंद्रगुप्त मोरियाला योग्य ते शिक्षण देऊन, त्याला राज्य स्थापन करून दिले. म्हणजेच चाणक्य हा चंद्रगुप्त मोरियाचा गुरू होता!पुढे असेही लिहिले आहे की चाणक्यामुळे मोरियांची सत्ता वाढली आणि चंद्रगुप्त […]

बा भिमा तुझी प्रतिमा टिपताना…

आदिती रमेश गांजापूरकर बा भिमातुझी प्रतिमा टिपतानास्वाभिमानालाही देखील हेवा वाटावा, असे तुझे अविभक्त करणारे वारेमाप समतेची आकाशगंगा नांदवितात. क्रांतीच्या महानायका अस्पृश्यतेच्या वावटळीत जन्म घेतलास,तुझ्या बुद्धितेजापुढे आत्महत्या करावी लागली मनुला. स्वाभिमान डीवचलेल्या, आत्मशक्ती पिचलेल्या माणसांच्या वस्तीकडे काळाला झपाटून ओढणारा महासूर्य होतास. अस्तित्वाची स्फुर्ती पूर्णत्वाला नेऊन, ठिणगी ची मशाल पेटवणारा अग्णीलोळ होतास.स्त्रीमुक्तीच्या […]