पलासा १९७८ – जातीय शोषणाविरुद्ध धैर्य आणि बंडाची गाथा

जे एस विनय मला काही दिवसांपूर्वी अ‍ॅमेझॉन प्राइम वर तेलुगू चित्रपट पलासा १९७८ पाहण्याची संधी मिळाली. मी महाराष्ट्राचा असलो तरी मला वेगवेगळ्या भाषांमध्ये जाती-विरोधी निवेदनावरचे चित्रपट पहायला आवडतात. काही मुख्य मुद्द्यांकडे जाण्याचा प्रयत्न करू.आंध्र प्रदेश राज्यातील श्रीकाकुलम जिल्ह्यातील पलासा नावाच्या छोट्या गावात हा सिनेमा सेट करण्यात आला आहे. बहुजन आणि […]

समान नागरी कायदा (Uniform Civil Code) काळाची गरज!

प्रज्ञा सिध्दार्थ जाधव बहुतेक वेळेला आपण आरक्षण आणि समान नागरी कायदा (Uniform Civil Code) यात गफलत करतो. खूप जणांना अजूनही वाटतं की समान नागरी कायदा आल्यावर आरक्षण संपुष्टात येईल. भारताच्या न्यायप्रणालीत चार प्रकारचे कायदे आहेत. १. Criminal Law (गुन्हेगारी/फौजदारी कायदा) – यामध्ये मर्डर, रेप, चोरी अशाप्रकारच्या गुन्ह्यांचा समावेश होतो. २. […]

कामगार उद्धारक, डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर

अतुल मुरलीधर भोसेकर एक खूप मोठा गैरसमज आजही बऱ्याच जणांना आहे आणि तो म्हणजे डॉ. बाबासाहेब आंबेडकरांनी फक्त दलित आणि पददलित समाजासाठीच काम केले आहे. मात्र बाबासाहेबांनी शोषित, पीडित कामगारांच्या वेदनेला वाचा फोडली आणि त्यांना न्याय मिळवून दिला हे आजही दुर्लक्षित आहे. बाबासाहेबांचे कम्युनिस्टांविषयी खूप चांगले मत नव्हते. त्यांना वाटे […]

मजबूत राज्यं हीच उरल्यासुरल्या भारताला तारु शकतील

सिद्धांत बारसकर आपण आज महाराष्ट्र दिनी मोरारजी देसाई आणि स का पाटील या महानालायक माणसांना घेरतोच. याच बरोबर मात्र मला महाराष्ट्र दिनाच्या दिवशी मला नेहरू काँग्रेसच्या भूमिकेविषयी राग येतो. ज्या व्यक्तीने भारतात लोकशाही रुजवली अस म्हणलं जात त्याची महाराष्ट्र राज्य निर्मिती वेळीची हुकुमशाही भूमिका अजिबात पटत नाही. नेहरू काँग्रेसने संयुक्त […]

शुभेच्छा! शुभेच्छा!! शुभेच्छा!!!

गुणवंत सरपाते “दलित पितृसत्ते” विरुद्ध एल्गार पुकारून पहिल्या पिढीतल्या लिहणाऱ्या बोलणाऱ्या ‘दलित पोरांवर’ चराचरा सुरी चालवणाऱ्या तमाम बामण-सवर्ण बाया आणी बापड्यांना शुभेच्छा!! देवळीतल्या वेगळ्या कपांना पण मोक्कार शुभेच्छा बरं. पाणवठ्यावर कळशीभर पाणी घ्यायला गेलं तर,’ पाणी बाटवतो का रं म्हारड्या’ म्हणत पदर खेसनाऱ्या प्रत्येक नऊवारीला शुभेच्छा. स्कॉलरशीपचा फॉर्म भरताना वर्गात […]

भावे मावशींनी कोणाला निर्दोष दाखवण्याचा अट्टाहास केला?

पूजा वसंत ढवळे भावे मावशीचा ‘कासव’ आणि त्यातील विकृत करून दाखवला गेलेला रोहित वेमुलाचा चुकीचा संदर्भ… सुमित्रा मावशींचा राष्ट्रीय पुरस्कारप्राप्त कासव सिनेमा अगदी अलीकडेच पाहण्यात आला. तो यासाठी पहिला की भावे मावशीचं हिरो-वर्शीप माझ्या डोक्यावर फार पूर्वी पासून गारूड घालून होतं…म्हणून परवा मावशी गेल्याची बातमी वाचून हळहळ वाटली आणि महत्वाची […]

समाजवादी अर्थव्यवस्था व कल्याणकारी राज्य संकल्पनेची पायमल्ली…

विकास परसराम मेश्राम डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांनी 6 डिसेंबर 1946 रोजी घटनेच्या उद्दीष्टांवर भाष्य करताना स्पष्ट शब्दांत सांगितले की “भविष्यातील कोणत्याही सरकार सामाजिक, आर्थिक आणि राजकीय न्याय यावर विश्वास ठेवत असेल तर समाजवादी अर्थव्यवस्थेशिवाय ती शक्य नाही, ” डॉ. आंबेडकर यांनी समाजवादी अर्थव्यवस्था सामाजिक, आर्थिक आणि राजकीय न्यायासाठी अपरिहार्य मानले […]

भावेंचा ‘कासव’ आन आंबेडकरी चळवळीचा ‘पँथर’ रोहित वेमुला

प्रशांत उषा विजयकुमार कासव हा 2017 मध्ये प्रदर्शित झालेला सुमित्रा भावे आणि सुनील सुकथनकर यांचा चित्रपट ज्याला केंद्र शासनाचा सुवर्णकमळ विजेता पुरस्कार मिळाला आहे. असो मला इथं पूर्ण चित्रपटावर चर्चा करायची नाहीये ती चर्चा अनेक ठिकाणी केली आहे ती जाऊन वाचू शकता. इथे मी फक्त कासव मधल्या रोहित वेमुलाच्या Visual […]

सुमित्रा भावेंच्या ब्राह्मणी गेज (gaze) मधून रोहित वेमुलाच विकृतीकरण!

राहुल पगारे रोहित वेमुला मेला आणि त्याचा भिंतीवर लटकलेला फोटो, फोटोला हार. व त्याच्या उभ्या आयुष्याची ओळख काय तर तो चांगला मुलगा होता पण नैराश्यात, आत्महत्या करुन गेला. हे पुरोगामी लेखक व कला दिग्दर्शकांनी रोहित वेमुलाची समाजासमोर केलेली टुकार दर्जाची मांडणी. कोणीतरी पुरोगामी भावे या सवर्ण पुरोगामी शॉर्ट फिल्म मेकर्सने […]

तो दम ‘आंबेडकरवादी’ नावातच आहे…

डॉ सुनील अभिमान अवचार आम्ही तुम्हाला हवे असणारे दिनदुबळे दलित नाही आम्ही आहोत व्यवस्थेच्या विरोधात निळे झेंडे हातात घेऊन उभे पँथरआम्ही आहोत स्वाभिमानी जयभीमआम्ही आहोत प्रबुद्ध भारत!तुमचे दलित लेबल गांडगोटा करून फेकले आहे आम्हाला आमचे ठरवू द्या नव्या शक्यता तपासू द्या!आम्ही ठरवू आम्हाला कोणत्या आरश्यात पहायचे आहे ? ह्या ब्रोकन […]