भीमाच्या लेखण्या

सुरेखा पैठणे जिच्या जन्म घेण्याने मी जागतिक पातळीवर साजऱ्या होणाऱ्या महिलादिनासोबत स्वतःला जोडू शकले, त्या सावित्रीबाई फुले ह्या रणरागिणीचा आज स्मृतिदिवस. पतीच्या कार्यात स्वतःला झोकून देऊनही स्वतंत्र मशाली सारखी पेटून उठलेले हे व्यक्तिमत्व. एखाद्या झुंजार लढाऊ सैनिकासारखाच मृत्यू हि. भारतातील मूलगामी समस्यांना वाचा फोडण्यात अवघी हयात खर्ची घातली. विधवा विवाह, […]

सुरेखा पैठणे महिला दिनाच्या उरूस गाजवणाऱ्या तमाम मैत्रिणींनो, ज्याकाळात तुमच्या अक्षरांच्या अळ्या होऊन तुमच्या घरातील पुरुषांच्या ताटात जात होत्या न त्याकाळात काळाच्या पलीकडे जाऊन महात्मा ज्योतिबा फुले, सावित्रीमाई फुले आणि तिच्या जोडीने फातिमा शेख ह्या तुमच्यासाठी अंगावर दगड झेलीत होत्या। त्यांच्यावर दगड उचलणारे हात कोणाचे होते त्यांचे आडनाव सांगितले न […]

प्रज्ञा भीमराव जाधव त्या दिवशी, कळंब ला बस स्टँड च्या बाहेर पडले, रस्त्याच्या एका बाजूला काही बंद दुकाने होती आणि त्या समोर पत्र्याचे भले मोठे शेड टाकलेले होते. तिथं विशी-बविशीतली एक बाई एका पाच सहा महिन्यांच्या तान्ह्याला दूध पाजत बसली होती, पोलीस तिला शिवीगाळ करत होते आणि तिला बसल्या जागेवरून […]

प्रकाश रणसिंग सध्या पर्यावरणवादी नावाचं खुळ आलंय. बरं यात कुणाला ही पॉईंट करायचं नाही, तसा उद्देश ही नाही. पर्यावरणासाठी जे कोणी चांगलं काम करतात त्यांनी करावं आणि अखंड करावं.. पर्यावरण रक्षण हे विकेंद्रित प्रकियेचा भाग आहे, म्हणजेच स्थानिक प्रक्रिया आहे असं मला वाटतं. पर्यावरण एखाद्या एसी रूम मध्ये किंवा एखाद्या […]

डॉ सुनील अभिमान अवचार अजूनही धारावीत जिवंत लोक राहतात? होय राहतात –फक्त उपाशी पोट भरताहेत फक्त रिकामे खिसे आहेतअहंकाराच्या नजरेतील कस्टडीत फक्त स्त्रियांची अब्रू मळकट कपड्यांसारखी रस्त्यावर वाळत टाकलेलीलहान मुले आहेत बेवारस खेळतात सेकंडहॅण्ड खेळण्यासोबततारुण्य रोजगाराची वाट पाहत बसले आहे जुगाराच्या डावांवर गुदमरणारे श्वास चालले आहेत तंग गल्लीतूनप्रेम वापरले जात […]

निलेश खंडाळे कोणती ही फिल्म का बनवायची आहे ? म्हणजे मोटो काय हा प्रश्न सतत फिल्ममेकर ला पडला पाहिजे. मोटो माहीत असला की त्या अनुषंगाने आपलं मार्गक्रमण सोपं होतं. आता झालंय असं की, आपल्याला सामाजिक विषय मांडायचा आहे म्हणून फिल्म बनवायची आहे की फिल्म बनवायची म्हणून सामाजिक विषय मांडायचा आहे […]

सुरेखा पैठणे “आम्ही स्त्रीया म्हणून सारख्याच शोषित आहोत, आम्ही स्त्रिया पददलित आहोत आमचे प्रश्न सेमच असतात।” अग माझे राणी, पण जेव्हा तू तुझी जात , कुळाचार, व्रतवैकल्ये सांगते,जेव्हा तू सरस्वती हीच विद्येची देवता आहे असे सांगते।अग हे झोपडपट्टी त राहणारे न असेचअग हे जयभीमवाले न असेचअग ह्यांच्यात न असेच सगळं […]

अब्राहाम वाल्डने इथे “सर्व्हायव्हर बायस” काय असतो ते सांगितलंय. की आपली सगळी मतं, निष्कर्ष वगैरे फक्त त्या उदाहरणांवर अवलंबून असतील जी “जिंकली, वाचली, मोठी झाली” तर मग सगळंच गणित चुकत आहे (अक्षरशः).

बोधी रामटेके देशातील जाती आधारित सामाजिक व्यवस्थेत जात व्यवस्थेच्या बाहेर असून देखील आदिवासी हा एक सुद्धा मोठा शोषित वर्ग राहिलेला आहे. स्वातंत्र्याच्या इतक्या वर्षात त्यांच्या संविधानिक गरजांची पूर्तता झालेली दिसत नाही. भारतातील आदिवासींची एक वेगळी जीवनशैली, संस्कृती आहे आणि ती जपली सुद्धा पाहिजे या मताचा मी आहे. परंतु संस्कृती जपण्याच्या […]

प्रज्ञा सिध्दार्थ जाधव प्रमाण भाषेचा लहानपणापासून असलेला ताबा आजही ‘माझ्याप्रमाणे कोणी शब्द वापरले नाही तर’ ते लगेच अधोरेखित करतो. आजही कोणी ‘अहो’च्या ऐवजी ‘आवो’ लिहिलं तरी मनात कुठेतरी खटकतं, ‘माणूस’ न लिहिता कोणी ‘मानूस’ लिहिलं की मनात अधोरेखित होतं. ‘कळलं’ ऐवजी ‘कडल’ किंवा ‘मनापासून’ ला ‘मणापासून’ लिहिणारे पाहिले की वेगळं […]